เกร็ดความรู้เกี่ยวกับพระธาตุและความหมายของพระบรมสารีริกธาตุ

พระธาตุ คือ ส่วนต่างๆของร่างกายของบุคคลที่บรรลุธรรมซึ่งหมายถึง มีจิตใจบริสุทธิ์ปราศจากกิเลส อันเนื่องมาจากการปฏิบัติตามคำสอนของพระพุทธเจ้า ซึ่งเป็นได้ทั้งพระภิกษุและฆราวาสจิตใจเมื่อบริสุทธิ์หมดจดจากกิเลสแล้ว จิตที่บริสุทธิ์นี้จะ   มีพลัง ซึ่งต่างจากจิตใจที่ยังปกคลุมไปด้วยกิเลส พลังแห่งความบริสุทธิ์นี้จะค่อยๆ เปลี่ยนแปลงส่วนต่างๆ ของร่างกายให้มีคุณสมบัติภายในที่แตกต่างจากร่างกายของคนธรรมดา สิ่งเหล่านี้ไม่สามารถมองเห็นได้จากภายนอกจะเห็นได้ต่อเมื่อประชุมเพลิงร่างกายของบุคคลนั้นภายหลังสิ้นชีวิตแล้ว

หากบุคคลที่ปฏิบัติธรรมตามคำสอนของพระพุทธเจ้า ได้บรรลุธรรมในขั้นต้นตั้งแต่พระโสดาบัน พระสกทาคามี พระอนาคามี  แล้วสิ้นอายุขัยก่อนที่จะได้ธรรมชั้นสูง คือพระอรหันต์ หลังจากนั้นไปเกิดบนสวรรค์แล้วบรรลุธรรมขั้นสูง ณ ที่นั้น ในกรณีนี้   จะไม่ปรากฏเป็นพระธาตุ

พระธาตุที่ปรากฏกันอยู่ทั่วไปนั้นแบ่งออกได้เป็น 2 อย่างคือ พระธาตุของพระพุทธเจ้าซึ่งมักนิยมเรียกกันว่า พระบรมสารีริกธาตุ และ พระธาตุของของพระอรหันต์ ซึ่งนิยมเรียกกันว่า พระอรหันตธาตุ

พระธาตุของพระพุทธเจ้าก็คือส่วนพระวรกายของท่านที่กลายเป็นพระธาตุแยกออกเป็นส่วนที่เป็นของแข็งคือกระดูกและส่วนที่เป็นของอ่อนคือส่วนเนื้อหนัง และอวัยวะภายในทั้งหมด กล่าวคือทั้งพระวรกายของพระองค์ท่านจะกลายเป็นพระธาตุทั้งหมด

พระธาตุของพระอรหันต์ก็คือส่วนของร่างกายของสาวกพระพุทธเจ้าที่ท่านได้บรรลุธรรมขั้นสูงเช่นเดียวกับพระพุทธเจ้า อาจจะเป็นพระภิกษุ สามเณรหรืออุบาสกอุบาสิกา พระธาตุของพระอรหันต์นั้นบางรูปก็เป็นพระธาตุเฉพาะส่วนกระดูก บางรูปก็เป็นพระธาตุทั้งส่วนกระดูกและส่วนเนื้อหนังอวัยวะภายในบางส่วน ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับบารมี และความเชี่ยวชาญในการเข้าฌานสมาบัติของแต่ละท่าน

เครดิต: นายทองดี หรรษคุณารมณ์ , (2545). พระบรมสารีริกธาตุ และ พระอรหันตธาตุ, มูลนิธิพระบรมธาตุ ในพระบรมสังฆราชูปถัมภ์, บริษัท ศิริวัฒนา อินเตอร์พริ้นท์ จำกัด (มหาชน)